TONALİTE
Tonalite seslerin arasındaki oluşumu melodik ve armonik ilişkiyi kuran sisteme denir. Vertikal müzik türüdür. Yani armonik yapıya sahip ve seslerin üst üste gelmesiyle oluşan dikey akor sistemidir. Bu sistemin ana temeli majör ve minör gamlardır.
Dizide birinci,dördüncü,beşinci ve yedinci dereceler arasındaki ses açıklığı TONALİTEYİ belirtirler. Öz dizimiz olan do majör dizimiz temel majör tonalitedir. Öz dizimizden sonra öz dizideki sesleri eksen ses kabul edip,majör tonalite elde etmek için,derecelerin bemol ve diyezlerle kalınlaştırıp inceltilerek derecelerin ses yüksekliklerini değiştirmek gerekmektedir.
Dizilerin içinde geçen bu değişimleri gösteren alterasyon işaretlerini portenin en başına anahtardan sonra ölçü gösteren rakamlardan önce yazmak gereklidir. Başa konan bu alterasyon işaretleri yazılan eser sonuna kadar geçerlidir. Ancak yeni bir değiştirme işaretleri konulursa etkileri kalkar. Bu portenin başına yazılan değiştirme işaretlerine de TONAL DONANIM denir. Ve eserin hangi tonda yazıldığını anlamamıza ve o eserin tonunu bulmamızı sağlar.
Sami KÖSE